Το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών της σύμβασης παραχώρησης Χανιά – Ηράκλειο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, σχεδιάζει να δρομολογήσει εντός του Ιανουαρίου το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με στόχο να κλείσει την μεγάλη εκκρεμότητα του ΒΟΑΚ, που παρακολουθεί από πολύ κοντά και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.
Όλα θα εξαρτηθούν από την στάση των υποψήφιων μνηστήρων και από το αν θα γίνουν προσφυγές στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης. Σήμερα, εκτός απροόπτου αναμένεται να υπογραφεί από την αρμόδια Επιτροπή το πρακτικό της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, το οποίο στη συνέχεια θα εγκριθεί και από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα. Εφόσον δεν υποβληθούν ενστάσεις τότε προβλέπεται να ανοίξουν αμέσως μετά, οι οικονομικές προσφορές.
Οι προσφορές για την τελευταία μεγάλη σύμβαση παραχώρησης της χώρας από τους τρεις υποψήφιους μνηστήρες (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μυτιληναίος- Άκτωρ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ –Meridiam) υποβλήθηκαν τον περασμένο Μάιο, παραμονές των εθνικών εκλογών. Όμως ο διαγωνισμός έχει κολλήσει στα γρανάζια των κατασκευαστικών εταιρειών που διαγκωνίζονται για το μεγάλο τεχνικό αντικείμενο του έργου και την επιδοτούμενη σύμβαση παραχώρησης (σ.σ θα εφαρμοστούν σκιώδη διόδια, με τα οποία θα επιδοτείται από το κράτος η κάθε διέλευση) και δίνουν μάχη στο παρασκήνιο ποιος θα επικρατήσει. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι διαφορές δεν έχουν γεφυρωθεί παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης, το έργο να προχωρήσει με ανακωχή των εργολάβων, σε ένα κλίμα σύμπνοιας. Επομένως τον νικητή θα τον κρίνει η οικονομική προσφορά καθώς δεν διαφαίνεται πρόθεση των εργολάβων να μοιραστούν (τουλάχιστον επί του παρόντος) το κατασκευαστικό αντικείμενο του έργου. Υπενθυμίζεται ότι με απόφαση του υπουργείου Υποδομών ζητήθηκε η παράταση στην ισχύ των προσφορών των τριών υποψηφίων κατά δύο μήνες, μέχρι και τις 7 Μαρτίου του 2024.
Για την παραχώρηση του ΒΟΑΚ υπάρχουν ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα καθώς το οδικό έργο θα χρηματοδοτηθεί με κονδύλια 200 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχοντας μια σειρά από ορόσημα προκειμένου να μην χαθούν οι πόροι. Στον εργοληπτικό κλάδο δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι ο χρόνος που απομένει δεν επαρκεί για να καλύψει το κενό που δημιουργούν οι μεγάλες καθυστερήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι τον Ιούνιο του 2026 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εργασίες που αντιστοιχούν στο 15% της αξίας του έργου. Εξακόσια εκατομμύρια είναι τα χρήματα που θα βάλλει το δημόσιο και 700 εκατ. τα κονδύλια που θα καταβάλλει ο παραχωρησιούχος από δάνεια και ιδιωτική χρηματοδότηση. Με τους ρυθμούς που ακολουθούν τα έργα και χωρίς άλλα απρόοπτα, κατασκευαστικές εργασίες προβλέπονται από το 2025 και μετά.
Επιπλέον το μεγάλο έργο επιβαρύνεται και με δύο προσφυγές στο ΣτΕ που έχουν καταθέσει από το καλοκαίρι οι δήμοι Μαλεβιζίου και Ηρακλείου, οι οποίοι έχουν ταχθεί κατά των περιβαλλοντικών όρων και ζητούν να υιοθετηθεί μερική υπογειοποίηση του νέου ΒΟΑΚ, κατεύθυνση, η οποία πέρα από τις καθυστερήσεις που θα επιφέρει στο έργο, έχει εκτιμηθεί από τους ΟΤΑ ότι θα προσθέσει περί τα 100 έως 120 εκ. στο κόστος.
Τον ΒΟΑΚ πλαισιώνουν άλλα δύο έργα που κατασκευάζονται με ΣΔΙΤ και με δημόσιους πόρους, για τα οποία υπάρχουν ανάδοχοι αλλά δεν έχει συντελεστεί ακόμη ουσιαστική πρόοδος στις κατασκευαστικές εργασίες. Το δημόσιο τμήμα του ΒΟΑΚ εκτελείται από την ΆΚΤΩΡ και αφορά το τμήμα του αυτοκινητόδρομου Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, προϋπολογισμού 186 εκατ. ευρώ με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Το ΣΔΙΤ είναι το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη, μήκους 22 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει αναλάβει η κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα – Άκτωρ Παραχωρήσεις – Intrakat με χρηματοδότηση 90 εκατ. ευρώ από το RRF.
