Λευτέρης Αυγενάκης: «Παρεμβάσεις για την κλιματική κρίση στον γεωργικό τομέα»
Με τίτλο «Παρεμβάσεις για την κλιματική κρίση στον γεωργικό τομέα», το ΒΗΜΑ δημοσιεύει συνέντευξη του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη, στον Ντίνο Σιωμόπουλο, όπου γίνεται αναφορά στις «δράσεις στήριξης των παραγωγών και την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων, τις επιδοτήσεις και το πρόβλημα του κόστους παραγωγής».
Ο κ. Αυγενάκης αναπτύσσει τις πρωτοβουλίες του ΥπΑΑΤ μέσα από το πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0», ύψους 4 δις ευρώ, για την διαχείριση των υδάτων, μιας και «χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει παραγωγή», με την κατασκευή μικρών και μεγάλων φραγμάτων και αρδευτικών έργων. Όπως τονίζει ο Υπουργός, το ΥπΑΑΤ δίνει έμφαση «στο μείζον ζήτημα της πολιτικής νερού προς όφελος του πρωτογενούς τομέα. Στόχος μας δεν είναι μόνο η καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων, αλλά η ανταγωνιστική αύξηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και η μείωση του κόστους παραγωγής». Επισημαίνει δε, ότι μέσα από τις πολιτικές που αναπτύσσει η κυβέρνηση προσβλέπει «να απελευθερώσει το δυναμικό των Ελλήνων παραγωγών και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, αναπτύσσοντας ένα νέο πρότυπο αγροτικής επιχειρηματικότητας, που θα αποτελεί δομικό πυλώνα του νέου αναπτυξιακού μοντέλου της πατρίδας μας».
Αναφερόμενος στην πολιτική του ΥπΑΑΤ για τους νέους αγρότες ο κ. Αυγενάκης επισήμανε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι μέχρι το 2027 να έχουν ενταχθεί στο επάγγελμα 60.000 νέοι. Για το λόγο αυτό, με απόφασή του εντάχθηκαν στο πρόγραμμα νέων αγροτών και οι 2.096 επιλαχόντες, ανεβάζοντας το ύψος του προγράμματος στα 604 εκατ. ευρώ που αποτελεί ποσό ρεκόρ για να ελληνικά δεδομένα.
Σχετικά με τον ΕΛΓΑ ο Υπουργός τονίζει ότι αποτελεί ένα σημαντικό στήριγμα για τους αγρότες κι υπογραμμίζει ότι « είναι επιτακτική ανάγκη η αναθεώρηση των κανονισμών ασφάλισης και λειτουργίας του Οργανισμού, ώστε να μετεξελιχθεί σε έναν σύγχρονο ασφαλιστικό φορέα, που θα είναι σε θέση να παρέχει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες προς τους παραγωγούς, αντανακλώντας τις συνθήκες και τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο». Αναφέρει επίσης, ότι «προχωράμε ταχύτατα στην ψηφιοποίηση και στον μετασχηματισμό των υπηρεσιών του, ώστε να υπάρχει ενίσχυση της διαφάνειας και ταχύτητα στην αξιολόγηση των ζημιών, έργο προϋπολογισμού ύψους 2,5 εκ. €, θωρακίζοντας την ακλόνητη σχέση εμπιστοσύνης με την αγροτική κοινωνία». Σε ό,τι αφορά στις αποζημιώσεις ο κ. Αυγενάκης υπενθυμίζει ότι από το 2020 έως και το 2023 έχουν καταβληθεί πάνω από 1 δις ευρώ σε αποζημιώσεις και τονίζει ότι η κυβέρνηση και το ΥπΑΑΤ θα συνεχίσουν να βρίσκονται στο πλευρό των αγροτών, δίνοντας παράλληλα έμφαση και στην πολιτική της πρόληψης.
Σε ερώτηση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο ΥπΑΑΤ υπογραμμίζει ότι προτεραιότητά του είναι «η θωράκιση της διαφάνειας, της τάξης και της εύρυθμης λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ, ξεπερνώντας αντιλήψεις, αστοχίες ή και παθογένειες του χθες, κοιτώντας μόνο τις ανάγκες κάθε δικαιούχου και την διασφάλιση των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των αγροτών μας. Σε αυτά δεν πρόκειται να γίνει καμία έκπτωση, ακόμα και αν χρειαστεί να συγκρουστούμε με συμφέροντα και με «αρρωστημένες» νοοτροπίες».
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναγνωρίζει το πρόβλημα της αύξησης του κόστους παραγωγής ως παγκόσμιο πρόβλημα, σημειώνει δε, ότι η κυβέρνηση στήριξε τον αγρότη και τονίζει την ανάγκη να υπάρξουν μέτρα σε επίπεδο ΕΕ.
Τέλος, ερωτηθείς για τη μάχη ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει ότι «ένα κόμμα, για να είναι χρήσιμο, πρέπει να ακούει τη φωνή της κοινωνίας και να εξυπηρετεί τις ανάγκες της και όχι τις ανάγκες της κάθε κομματικής συνιστώσας».
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του ΥπΑΑΤ κ. Λευτέρη Αυγενάκη στο ΒΗΜΑ
Η πρώτη τετραετία της ΝΔ στον αγροδιατροφικό τομέα σημαδεύτηκε από διεθνείς κρίσεις που έβαλαν φρένο στην παραγωγή. Με δεδομένο ότι έχουμε μπει στην κλιματική κρίση πώς σκοπεύετε να κινηθείτε;
Είναι γεγονός ότι τα πρώτα τέσσερα χρόνια της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη χρηματοδοτήσαμε με σημαντικούς πόρους τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος. Τα άμεσα μέτρα στήριξης για τον κορωνοϊό έφτασαν τα 437 εκατ. ευρώ, ενώ δόθηκαν στους αγρότες και 141 εκατ. ευρώ μέσω κρατικών ενισχύσεων.
Ταυτόχρονα, προχωρήσαμε σε δομικές μεταρρυθμίσεις θεσμικού χαρακτήρα, μειώσεις φορολογίας, απλοποιήσεις αδειοδοτήσεων, ενώ δώσαμε σημαντικά κίνητρα για την είσοδο των νέων στον πρωτογενή τομέα.
Μολονότι τα παραπάνω φαίνονται ανεξάρτητα από την κλιματική κρίση – που διαμορφώνει ένα νέο, αχαρτογράφητο περιβάλλον –, όλες οι παρεμβάσεις μας λειτουργούν ως θεμέλιος λίθος για την διαχείριση αυτών των προκλήσεων. Η κλιματική κρίση απαιτεί ένα νέο πλαίσιο αντιλήψεων, συνεργασίας, λύσεων και πολιτικών.
Έχουμε διαμορφώσει έναν οδικό χάρτη για την αντιμετώπιση σύνθετων προκλήσεων όπως η ξηρασία, τα έντονα καιρικά φαινόμενα, η ερημοποίηση. Έχουμε δημιουργήσει μία δεξαμενή ανάλυσης και σύνθεσης νέων δράσεων και παρεμβάσεων με στόχο να αδράξουμε την γνώση και την εμπειρία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και να κεφαλαιοποιήσουμε τις δυνατότητες που έχουμε συλλογικά στην ΕΕ.
Στόχος μας, η κλιματική κρίση να μην περιορίσει τις προοπτικές του πρωτογενή τομέα στον τόπο μας, ιδίως στο πλαίσιο των τάσεων της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, αλλά και της ξεκάθαρης βούλησης της Κυβέρνησής μας, να απελευθερώσει το δυναμικό των Ελλήνων παραγωγών και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, αναπτύσσοντας ένα νέο πρότυπο αγροτικής επιχειρηματικότητας, που θα αποτελεί δομικό πυλώνα του νέου αναπτυξιακού μοντέλου της πατρίδας μας.
Γιατί ένας νέος να επιλέξει σήμερα το αγροτικό επάγγελμα;
Γιατί ο πρωτογενής τομέας, η ελληνική γη, οι θάλασσές μας, είναι ένας κόσμος γεμάτος προοπτικές και πλούτο, που μολονότι απαιτεί διαρκή μόχθο, νέες δεξιότητες, γνώσεις και τεχνολογίες δημιουργούν νέες δυνατότητες για δημιουργία και προκοπή.
Για αυτό στηρίζουμε έμπρακτα και ουσιαστικά τα πρώτα βήματα 14.000 νέων αγροτών με 40.000 ευρώ, ενώ με απόφασή μου μόλις ανέλαβα το Υπουργείο, εντάξαμε στο πρόγραμμα και τους 2.096 επιλαχόντες σε όλη την Ελλάδα, απόλυτα ευθυγραμμισμένοι με τον στρατηγικό μας στόχο να αυξηθούν οι κατ’ επάγγελμα αγρότες κατά 60.000 μέχρι το 2027.
Αθροιστικά διατέθηκαν στο πρόγραμμα 604 εκατ. ευρώ, ποσό ρεκόρ, όπου μαζί με την μείωση της φορολογίας για τους αγρότες που ανήκουν σε συνεταιρισμούς και Ομάδες Παραγωγών, αντανακλά την δέσμευση της κυβέρνησης για ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα.
Ο ΕΛΓΑ αποτελεί σημαντικό στήριγμα για τους αγρότες. Πάγιο αίτημα των αγροτών αποτελεί ο εκσυγχρονισμός του. Πώς σκοπεύετε να κινηθείτε;
Πράγματι, ο ΕΛΓΑ αποτελεί σημαντικό στήριγμα για τους αγρότες που επλήγησαν από απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα. Για πρώτη φορά, η Κυβέρνησηενεργοποίησε το άρθρο 7 του Ν. 3877/2010 και επιχορηγήθηκε ο ΕΛΓΑ, ώστε να καταβάλλει τα αναδρομικώς οφειλόμενα της προηγούμενης δεκαετίας, ύψους 366 εκ. ευρώ, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την τετραετία 2020-2023 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ αποζημιώσεις άνω του ενός δις ευρώ.
Ωστόσο, είναι επιτακτική ανάγκη η αναθεώρηση των κανονισμών ασφάλισης και λειτουργίας του Οργανισμού, ώστε να μετεξελιχθεί σε έναν σύγχρονο ασφαλιστικό φορέα, που θα είναι σε θέση να παρέχει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες προς τους παραγωγούς, αντανακλώντας τις συνθήκες και τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο. Σύντομα θα παρουσιάσουμε συγκεκριμένα βήματα και σφικτό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
Παράλληλα, προχωράμε ταχύτατα στην ψηφιοποίηση και στον μετασχηματισμό των υπηρεσιών του, ώστε να υπάρχει ενίσχυση της διαφάνειας και ταχύτητα στην αξιολόγηση των ζημιών, έργο προϋπολογισμού ύψους 2,5 εκ. €, θωρακίζοντας την ακλόνητη σχέση εμπιστοσύνης με την αγροτική κοινωνία.
Αυτό σημαίνει συνέχιση της πολιτικής αποζημιώσεων;
Η διαχείριση επιδοτήσεων ή άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων για την στήριξη των παραγωγών είναι σημαντικό κομμάτι, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αφορούν στο σύνολο των δραστηριοτήτων του χαρτοφυλακίου. Δεν πρόκειται για «Υπουργείο Επιδοτήσεων», αλλά Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και αυτό θα γίνει αισθητό με το καθημερινό μας έργο. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να είναι δίπλα στους αγρότες καταβάλλοντας γενναίες αποζημιώσεις. Στόχος μας, να ενισχύσουμε την κουλτούρα της κατανόησης των νέων προκλήσεων και της πρόληψης, ώστε να επενδύονται πόροι άπαξ για μόνιμη προστασία της παραγωγής και όχι να δαπανούμε διαρκώς για απώλειες παραγωγής.
Με τον ΟΠΕΚΕΠΕ τι θα γίνει; Οι αγρότες στηρίζονται στις ενισχύσεις που διαχειρίζεται ο Οργανισμός.
Έχω πλήρη εικόνα για τα σοβαρά προβλήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Δεσμεύτηκα από την πρώτη μέρα, ότι αποτελεί προτεραιότητά μας η θωράκιση της διαφάνειας, της τάξης και της εύρυθμης λειτουργείας του ΟΠΕΚΕΠΕ, ξεπερνώντας αντιλήψεις, αστοχίες ή και παθογένειες του χθες, κοιτώντας μόνο τις ανάγκες κάθε δικαιούχου και την διασφάλιση των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των αγροτών μας. Σε αυτά δεν πρόκειται να γίνει καμία έκπτωση, ακόμα και αν χρειαστεί να συγκρουστούμε με συμφέροντα και με «αρρωστημένες» νοοτροπίες.
Ένας από τους κινδύνους της κλιματικής κρίσης είναι η ερημοποίηση. Πώς θα αντιμετωπίσετε την έλλειψη υδατικών πόρων;
Είναι αυτονόητο ότι χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει παραγωγή. Η άρδευση αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα και αναπτύσσουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική νερού. Υλοποιούνται πολλά μικρά και μεγάλα δημόσια έργα, σε εγγειοβελτιωτικές και αρδευτικές υποδομές.
Η αναμόρφωση των Γ.Ο.Ε.Β./Τ.Ο.Ε.Β συνιστά μια απαραίτητη μεταρρύθμιση, καθώς τα πεπαλαιωμένα συστήματα λειτουργίας τους κρίνονται ανεπαρκή. Η κυβέρνησή μας επίσης, μέσω του προγράμματος «Ύδωρ 2.0», διαχειρίζεται πόρους 4 δις ευρώ για την δημιουργία υποδομών διαχείρισης των υδάτων με κατασκευή νέων φραγμάτων και αρδευτικών δικτύων, δίνοντας έμφαση στο μείζον ζήτημα της πολιτικής νερού προς όφελος του πρωτογενούς τομέα. Στόχος μας δεν είναι μόνο η καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων, αλλά η ανταγωνιστική αύξηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και η μείωση του κόστους παραγωγής.
Η αύξηση του κόστους παραγωγής είναι ένα από τα μεγάλα προβλήματα των αγροτών…
Όντως. Οφείλεται κυρίως σε εξωγενείς παράγοντες και στις διαδοχικές κρίσεις που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Επιδοτήσαμε τις ζωοτροφές, τα λιπάσματα, το ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ παράλληλα εντείνουμε τους ελέγχους για να αντιμετωπίσουμε παράτυπες συμπεριφορές. Η αύξηση του κόστους παραγωγής είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα, το οποίο συζητάμε διεξοδικά στις Συνόδους Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Τι προβλέπετε για την ηγεσία στον ΣΥΡΙΖΑ;
Όσον αφορά στο ΣΥΡΙΖΑ θα μου επιτρέψετε να μην αναμιχθώ στα εσωκομματικά τους. Το μόνο που θέλω να επισημάνω είναι ότι ένα κόμμα, για να είναι χρήσιμο, πρέπει να ακούει τη φωνή της κοινωνίας και να εξυπηρετεί τις ανάγκες της και όχι τις ανάγκες της κάθε κομματικής συνιστώσας.