Δύο από τα σημαντικότερα έργα εγχώριων ηλεκτρικών διασυνδέσεων, της Κρήτης και των Κυκλάδων ολοκληρώνονται το 2025. Ακολουθούν τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και το βάρος της επενδυτικής δραστηριότητας – καθώς τελειώνουν τα εγχώρια projects – μετατοπίζεται προς τις διεθνείς διασυνδέσεις.
Αυτά προκύπτουν από την ενημέρωση που έκανε ο ΑΔΜΗΕ στους επενδυτές με αφορμή την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2023. Αποτελέσματα που χαρακτηρίζονται από τον διπλασιασμό της κερδοφορίας στα 116,6 εκατ. ευρώ (+100,3% σε σχέση με το 2022) και των επενδύσεων στα 638,9 εκατ. ευρώ (από 332,5 εκατ. το 2022), ρεκόρ που προβλέπεται ότι θα καταρριφθεί ήδη από εφέτος οπότε οι επενδύσεις προβλέπεται να πλησιάσουν τα 800 εκατ. ευρώ. Σε σχέση με την δεύτερη διασύνδεση της Κρήτης (Ηράκλειο – Αττική καθώς η πρώτη Χανιά – Πελοπόννησος είναι ήδη σε λειτουργία) οι τελευταίες προβλέψεις κάνουν λόγο για ολοκλήρωση και ηλέκτριση εντός του 2025. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η πόντιση των καλωδίων ενώ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται και τα χερσαία τμήματα σε Κρήτη και Αττική. Σημειώνεται ότι είναι σε εξέλιξη διαγωνισμός για τη διάθεση του 20% των μετοχών της θυγατρικής του ΑΔΜΗΕ “Αριάδνη” που είναι ο φορέας υλοποίησης του έργου και το καλοκαίρι αναμένεται η υποβολή δεσμευτικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους. Για τις Κυκλάδες το 2025 αναμένεται η ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας φάσης που αφορά στη διασύνδεση της Σαντορίνης, της Φολεγάνδρου, της Μήλου και της Σερίφου. Όπως επισημαίνεται, η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των Κυκλάδων θα δώσει τη δυνατότητα ανάπτυξης μονάδων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 332 MW στα νησιά, επιτυγχάνοντας ένα πιο σταθερό, πράσινο και οικονομικό ενεργειακό μείγμα για το νησιωτικό σύμπλεγμα. Το 2029 και το 2030 αντίστοιχα αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διασυνδέσεις των Δωδεκανήσων και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου, έργα συνολικού προϋπολογισμού 3,2 δισ. ευρώ.
Σύφωνα με τον τρέχοντα σχεδιασμό, η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων η Κως, η Ρόδος και η Κάρπαθος με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου, θα γίνει σε δύο φάσεις. Αντίστοιχα, η διασύνδεση του βορειοανατολικού Αιγαίου θα περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο, και θα υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις. Για τα έργα αυτά ο ΑΔΜΗΕ εγκαινίασε την πρακτική της σύναψης συμφωνίας – πλαίσιο με τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς καλωδίων με στόχο όπως αναφέρει να εξασφαλισθούν χαμηλότερες τιμές και εξοικονόμηση χρόνου και πόρων μέσω μίας διαγωνιστικής διαδικασίας, εν αντιθέσει με την διενέργεια ξεχωριστών διαγωνισμών. Αναφορικά με τις διεθνείς διασυνδέσεις, αναμένεται ως τις αρχές του καλοκαιριού η επικαιροποιημένη μελέτη κόστους – οφέλους για τη διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης προκειμένου να ακολουθήσει η απόφαση της Κυπριακής κυβέρνησης ως προς τη συμμετοχή στο έργο. Σημειώνεται ότι υπάρχει ενδιαφέρον του κρατικού αμερικανικού ταμείου DFC για επενδυτική συμμετοχή ενώ έχει υπογραφεί συμφωνία με το ισραηλινό fund Aluma και μνημόνιο κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου και του fund TAQA από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τους επόμενους μήνες αναμένεται εξάλλου η απόφαση για μετοχική συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου GREGY, ενώ είναι σε εξέλιξη οι συζητήσεις για διασύνδεση με τη Σαουδική Αραβία και τη Γερμανία η οποία (διασύνδεση με τη Γερμανία) αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ανάπτυξη των λοιπών διεθνών επενδυτικών σχεδίων καθώς εξασφαλίζει την ύπαρξη επαρκούς ζήτησης για την απορρόφηση της μεταφερόμενης ενέργειας.
Αυτά προκύπτουν από την ενημέρωση που έκανε ο ΑΔΜΗΕ στους επενδυτές με αφορμή την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2023. Αποτελέσματα που χαρακτηρίζονται από τον διπλασιασμό της κερδοφορίας στα 116,6 εκατ. ευρώ (+100,3% σε σχέση με το 2022) και των επενδύσεων στα 638,9 εκατ. ευρώ (από 332,5 εκατ. το 2022), ρεκόρ που προβλέπεται ότι θα καταρριφθεί ήδη από εφέτος οπότε οι επενδύσεις προβλέπεται να πλησιάσουν τα 800 εκατ. ευρώ.
Σε σχέση με την δεύτερη διασύνδεση της Κρήτης (Ηράκλειο – Αττική καθώς η πρώτη Χανιά – Πελοπόννησος είναι ήδη σε λειτουργία) οι τελευταίες προβλέψεις κάνουν λόγο για ολοκλήρωση και ηλέκτριση εντός του 2025. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η πόντιση των καλωδίων ενώ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται και τα χερσαία τμήματα σε Κρήτη και Αττική. Σημειώνεται ότι είναι σε εξέλιξη διαγωνισμός για τη διάθεση του 20% των μετοχών της θυγατρικής του ΑΔΜΗΕ “Αριάδνη” που είναι ο φορέας υλοποίησης του έργου και το καλοκαίρι αναμένεται η υποβολή δεσμευτικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους.
Για τις Κυκλάδες το 2025 αναμένεται η ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας φάσης που αφορά στη διασύνδεση της Σαντορίνης, της Φολεγάνδρου, της Μήλου και της Σερίφου. Όπως επισημαίνεται, η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των Κυκλάδων θα δώσει τη δυνατότητα ανάπτυξης μονάδων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 332 MW στα νησιά, επιτυγχάνοντας ένα πιο σταθερό, πράσινο και οικονομικό ενεργειακό μείγμα για το νησιωτικό σύμπλεγμα.
Το 2029 και το 2030 αντίστοιχα αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διασυνδέσεις των Δωδεκανήσων και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου, έργα συνολικού προϋπολογισμού 3,2 δισ. ευρώ.
Σύφωνα με τον τρέχοντα σχεδιασμό, η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων η Κως, η Ρόδος και η Κάρπαθος με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου, θα γίνει σε δύο φάσεις. Αντίστοιχα, η διασύνδεση του βορειοανατολικού Αιγαίου θα περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο, και θα υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις. Για τα έργα αυτά ο ΑΔΜΗΕ εγκαινίασε την πρακτική της σύναψης συμφωνίας – πλαίσιο με τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς καλωδίων με στόχο όπως αναφέρει να εξασφαλισθούν χαμηλότερες τιμές και εξοικονόμηση χρόνου και πόρων μέσω μίας διαγωνιστικής διαδικασίας, εν αντιθέσει με την διενέργεια ξεχωριστών διαγωνισμών.
Αναφορικά με τις διεθνείς διασυνδέσεις, αναμένεται ως τις αρχές του καλοκαιριού η επικαιροποιημένη μελέτη κόστους – οφέλους για τη διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης προκειμένου να ακολουθήσει η απόφαση της Κυπριακής κυβέρνησης ως προς τη συμμετοχή στο έργο. Σημειώνεται ότι υπάρχει ενδιαφέρον του κρατικού αμερικανικού ταμείου DFC για επενδυτική συμμετοχή ενώ έχει υπογραφεί συμφωνία με το ισραηλινό fund Aluma και μνημόνιο κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου και του fund TAQA από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τους επόμενους μήνες αναμένεται εξάλλου η απόφαση για μετοχική συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου GREGY, ενώ είναι σε εξέλιξη οι συζητήσεις για διασύνδεση με τη Σαουδική Αραβία και τη Γερμανία η οποία (διασύνδεση με τη Γερμανία) αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ανάπτυξη των λοιπών διεθνών επενδυτικών σχεδίων καθώς εξασφαλίζει την ύπαρξη επαρκούς ζήτησης για την απορρόφηση της μεταφερόμενης ενέργειας.
