Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία 2022 – 2023: Στην Ηρακλειώτισα Ρέα Γαλανάκη το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων – Ποια είναι

Η σπουδαία ποιήτρια Μαρία Λαϊνά, που έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Δεκέμβριο, και η πολυδιαβασμένη συγγραφέας Ρέα Γαλανάκη είναι τα τιμώμενα πρόσωπα των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων, για τα έτη 2002 και 2023, που μόλις ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Και οι δύο τιμήθηκαν με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων ως αναγνώριση για το σύνολο της προσφοράς τους.

Ποια είναι η Ρέα Γαλανάκη

Η Ρέα Γαλανάκη γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1947. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα και δοκίμια. Ανήκει στα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων.

Έχει τιμηθεί, εκτός άλλων, δύο φορές με Κρατικό Βραβείο (1999, Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, και 2005, Κρατικό Βραβείο Διηγήματος). Eπίσης, έχει τιμηθεί με το Βραβείο Πεζογραφίας Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2003), με το Βραβείο «Νίκος Καζαντζάκης» του Δήμου Hρακλείου Kρήτης (1987) και με το Βραβείο Αναγνωστών του Eθνικού Kέντρου Bιβλίου (2006).

To πιο πρόσφατο μυθιστόρημά της, Η Άκρα Ταπείνωση, απέσπασε το βραβείο Balkanika Literary Award, τη διεθνή διάκριση των βαλκανικών χωρών (2019). Το ίδιο βιβλίο, στη γαλλική του έκδοση, ήταν υποψήφιο για το Prix Méditerranée Étranger (2017).

Το μυθιστόρημά της Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά είναι το πρώτο ελληνικό μυθιστόρημα που εντάχθηκε από την Ουνέσκο στην «UNESCO Collection of Representative Works» (1994), ενώ το Ελένη ή ο Κανένας διεκδίκησε το Ευρωπαϊκό Βραβείο «Αριστείον» μπαίνοντας στην τελική τριάδα των υποψήφιων έργων (1999).

Έργα της έχουν μεταφραστεί σε δεκαεπτά γλώσσες: αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά, ολλανδικά, τσεχικά, βουλγαρικά, σουηδικά, λιθουανικά, τουρκικά, αραβικά, κινεζικά, εβραϊκά, αλβανικά, καταλανικά και ουκρανικά.

Βραβεία:

• Βραβείο “Νίκος Καζαντζάκης” Δήμου Ηρακλείου Κρήτης 1987
• Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1999
• Βραβείο Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη Ακαδημίας Αθηνών 2003
• Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2005
• Βραβείο Αναγνωστών ΕΚΕΒΙ- ΕΡΤ 2006
• Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων 2023

Στο μεταξύ, ο Σωτήρης Δημητρίου με το έργο του «Ουρανός απ’ άλλους τόπους» και η Ισμήνη Καρυωτάκη με το έργο της «Φυγόδικος δεν ήμουν» απέσπασαν το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το 2022 και το 2023 αντίστοιχα ενώ τα Κρατικά Βραβεία Διηγήματος Νουβέλας πήγαν στον Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, για το έργο του «Το όνομά σου» και στην Νάσια Διονυσίου για το «Τι είναι ένας κάμπος». Στην κατηγορία της Ποίησης διακρίθηκαν ο Θανάση Χατζόπουλο για το έργο του «Υπό κατασκευήν σημαίες» και ο Σταύρος Ζαφειρίου, για το «Πράσινος ουρανός, μπλε χορτάρι».

Επιπλέον, απονεμήθηκαν και τα Κρατικά Βραβεία Συγγραφής Θεατρικού Έργου για την διετία 2022 – 2023.

Η απονομή των βραβείων θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 27 Μαΐου κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής που θα φιλοξενηθεί στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Τα βραβεία αναλυτικά

ΚΡΑΤΙΚΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ 2022

Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων 2022 απονέμεται στη Μαρία Λαϊνά για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2022
Α. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2022 απονέμεται στον Σωτήρη Δημητρίου για το έργο του Ουρανός απ’ άλλους τόπους, εκδόσεις Πατάκη.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2022 απονέμεται στη Νάσια Διονυσίου για το έργο της Τι είναι ένας κάμπος, εκδόσεις Πόλις.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2022 απονέμεται στον Θανάση Χατζόπουλο για το έργο του Υπό κατασκευήν σημαίες, εκδόσεις Πόλις.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΟΚΙΜΙΟΥ – ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ 2022
Α. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής 2022 απονέμεται στον Παναγή Παναγιωτόπουλο για το έργο του Περιπέτειες της μεσαίας τάξης. Κοινωνιολογικές καταγραφές στην Ελλάδα της ύστερης μεταπολίτευσης, εκδόσεις Επίκεντρο.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας – Bιογραφίας – Χρονικού – Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2022 εξ ημισείας στην Τασούλα Βερβενιώτη για το έργο της Οι άμαχοι του Ελληνικού Εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης, εκδόσεις Κουκκίδα, και στον Χρήστο Χρηστίδη, για το έργο του Γεώργιος Καρτάλης, εκδόσεις του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων.

Το Ειδικό Κρατικό Βραβείο 2022, για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται στη Χίλντα Παπαδημητρίου, για το έργο της Ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου, εκδόσεις Μεταίχμιο.

V. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 2022
Α. Το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2022 απονέμεται στην Αργυρώ Πιπίνη για το έργο με τίτλο Ζάζα (εικονογράφηση Πέτρος Μπουλούμπασης), εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Μάνο Κοντολέοντα για το έργο με τίτλο Η μάσκα του Καπιτάνο, εκδόσεις Πατάκη.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου 2022 απονέμεται στην εικονογράφο Πέρσα Ζαχαριά και στη συγγραφέα Μυρτώ Καλοφωλιά για το έργο με τίτλο Μοναχική υπόθεση, εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
Δ. Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2022 απονέμεται εξ ημισείας στην Αγγελική Δαρλάση για το έργο με τίτλο Οι μεγάλοι…. μικροί: οι επιστήμονες (εικονογράφηση Σοφία Παπαδοπούλου), εκδόσεις Μεταίχμιο, και στη Βάσια Εξάρχου για το έργο με τίτλο Ο κύκλος των Κυκλάδων (εικονογράφηση Βάσια Εξάρχου, Δημήτρης Δουράμπεης, Άννυ Δαδούκη), εκδόσεις Κέδρος.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ 2022
Α. Το Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά 2022 απονέμεται στον Νικόλαο Π. Μπεζαντάκο, για τη μετάφραση του έργου Ανθολογία της αρχαίας ελληνικής ερωτικής λογοτεχνίας (Τόμ. Α΄ Ποίηση & Τόμ. Β΄ Πεζογραφία), εκδόσεις Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Γλώσσας σε Ξένη Γλώσσα 2022 απονέμεται εξ ημισείας στον Πάνο Καραγιώργο, για τη μετάφραση του έργου Κωστής Παλαμάς/Ποιητική Ανθολογία, εκδόσεις Φιλύρα, και στον Loïc Marcou, για τη μετάφραση του έργου της Διδώς Σωτηρίου, Electra, εκδόσεις H & O éditions.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα 2022 απονέμεται στον Γιώργο Κεντρωτή, για τη μετάφραση του έργου του Georg Trakl, Άπαντα τα ποιήματα, εκδόσεις Ρώμη.

Διακρίσεις σε Λογοτεχνικά Περιοδικά τα οποία συμβάλλουν στην προβολή και διάδοση της ελληνικής λογοτεχνίας

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ 2022
Α. Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου
Το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου έτους 2022, απονέμεται εξ’ ημισείας σε δύο (2) θεατρικά έργα στους «Οι αποκάτω» της Ζέτης (Γεωργίας-Παρασκευής) Φίτσιου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Αλίκη Καρνέζου» και στο «Terra Incognita» της Ελευθερίας Μιχαηλίδη, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Ειρήνη Αγγελίδη».
Επίσης, απονέμονται Έπαινοι στα εξής τέσσερα (4) έργα: 1) «H κοιλάδα με τις παπαρούνες» του Δημήτρίου Αλέξιου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΖΕΛΕΤΙΝ», 2) «Τση Λένης Η Μiλιά» της Στυλιανής Χαιρέτη, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Μυρσίνη Ζαχαρία», 3) «Bloody Ντέμη» της Ελένης Κωστοπούλου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο « Dylan_Akulinos» και 4) «Το Πέρασμα» της Άννας Πίττα, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Κάπως».
Β. Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου για Παιδιά
Το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου για παιδιά έτους 2022, απονέμεται στο «Ο αδερφός μου από τ’ αστέρια» της Αγγελικής Δαρλάση, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Άννα Δήμου». Επίσης, Η Επιτροπή ομόφωνα αποφάσισε να απονείμει Έπαινο, στο θεατρικό έργο, «Κάποτε στο Χάμελιν» της Μαρίας Χίου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Μέλισσα».
Γ. Κρατικό Βραβείο για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς “Χρύσα Σπηλιώτη”
Το Κρατικό Βραβείο για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς «Χρύσα Σπηλιώτη» έτους 2022, απονέμεται ομόφωνα στο θεατρικό έργο «Αλμυρά Γράμματα» της Μαρίας Ψαρόλογου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Δαίμων Εαυτού».

ΚΡΑΤΙΚΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ 2023

Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων 2023 απονέμεται στη Ρέα Γαλανάκη για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2023
Α. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2023 απονέμεται στην Ισμήνη Καρυωτάκη, για το έργο της Φυγόδικος δεν ήμουν, εκδόσεις Ποταμός.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας 2023 απονέμεται στον Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, για το έργο του Το όνομά σου, εκδόσεις Το Ροδακιό.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2023 απονέμεται στον Σταύρο Ζαφειρίου, για το έργο του Πράσινος ουρανός, μπλε χορτάρι, εκδόσεις Νεφέλη.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΟΚΙΜΙΟΥ-ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ 2023
Α. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής 2023 απονέμεται στον Χρήστο Λούκο, για το έργο του Η Ερμούπολη της Σύρου (1821-1950). Από το Λίβερπουλ της Ανατολικής Μεσογείου στη βαμβακούπολη των Κυκλάδων, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Bιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2023 απονέμεται στους Σπύρο Παπαϊωάννου – Κώστα Βλησίδη για το έργο τους Το φρικτόν τέμενος της αμαρτίας, έκδοση Ινστιτούτου Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2023 απονέμεται στον Άρη Αλεξανδρή, για το έργο του Πώς ο Ιγνάτιος Καραθοδωρής έχασε τα πάντα, εκδόσεις Μεταίχμιο.

Το Ειδικό Κρατικό Βραβείο 2023 για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται στον Γιάννη Πάσχο, για το έργο του Το χρονικό ενός δυσλεκτικού, εκδόσεις Περισπωμένη.

Τιμητική Διάκριση απονέμεται στο λογοτεχνικό περιοδικό Κοράλλι.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ 2023
Α. Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα 2023 απονέμεται ex aequo στη Μυρτώ Καλοφωλιά, για τη μετάφραση του έργου του Anthony Doerr Νεφελοκοκκυγία, εκδόσεις Πατάκη, και στον Σωτήρη Σουλιώτη, για τη μετάφραση του έργου του Jon Fosse Το άλλο όνομα, εκδόσεις Gutenberg.

Β. Το Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά 2023 απονέμεται ex aequo στον Παύλο Καλλιγά, για τη μετάφραση του έργου του Πλάτωνα Παρμενίδης, εκδόσεις Στιγμή, και στον Θεόδωρο Κ. Στεφανόπουλο, για τη μετάφραση του έργου του Ηρώνδα Μιμίαμβοι, εκδόσεις Κίχλη.

Γ. Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Γλώσσας σε Ξένη Γλώσσα 2023 απονέμεται ex aequo στον Jean-Marc Laborie, για τη μετάφραση του έργου του Χριστόφορου Μηλιώνη Καλαμάς κι Αχέρων στη γαλλική γλώσσα [Christoforos Milionis Kalamás et Achéron, εκδόσεις L’Harmattan], και στην Riikka Pulkkinen, για τη μετάφραση ανθολογίας σύγχρονων ελλήνων ποιητών στη φινλανδική γλώσσα [Aurinkokello: Nykykreikkalaisia, εκδόσεις Enostone Kustannus].

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 2023
Α. Το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023 απονέμεται στον Κυριάκο Χαρίτο για το έργο με τίτλο Για φαντάσου, (εικονογράφηση Ντανιέλα Σταματιάδη), εκδόσεις Μεταίχμιο.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023 απονέμεται στον Θοδωρή Κούκια για το έργο με τίτλο Τετράγωνα κύματα, ιπτάμενες μέδουσες, εκδόσεις Κέδρος.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου 2023 απονέμεται στην εικονογράφο Χρύσω Χαραλάμπους και στη συγγραφέα Δανάη Δάσκα για το έργο με τίτλο 1000 τρόποι να στύψεις ένα λεμόνι, εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Δ. Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2023 απονέμεται στη Μαρίζα Ντεκάστρο για το έργο με τίτλο Οι δικοί μου άνθρωποι, (εικονογράφηση Χαρά Μαραντίδου), εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

*με πληροφορίες από protothema.gr