Κρήτη: Τουριστικές προκρατήσεις και συγκρατημένη αισιοδοξία – Χωρίς σχέδιο ο ελληνικός τουρισμός

Ο τουριστικός κλάδος βρίσκεται σε ένα ρευστό τοπίο, με παγκόσμιες και εγχώριες εξελίξεις να δημιουργούν ασάφεια για το μέλλον. Από τη μία, οι διεθνείς οικονομικές αλλαγές, όπως η ενδεχόμενη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ, μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις τουριστικές ροές προς την Ευρώπη, ενώ από την άλλη, η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού, η φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων και η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης εντείνουν την αβεβαιότητα στον ελληνικό τουρισμό.

Ανησυχία για τις επιπτώσεις της αμερικανικής πολιτικής στον ελληνικό τουρισμό

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γιάννης Χατζής, σε συνέντευξή του, επισήμανε ότι οι τουριστικές ροές από τις ΗΠΑ προς την Ελλάδα μπορεί να επηρεαστούν σημαντικά από την πολιτική της νέας προεδρικής θητείας Τραμπ. Η αμερικανική αγορά είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ελληνική τουριστική οικονομία, καθώς οι ταξιδιώτες από τις ΗΠΑ δαπανούν περισσότερα χρήματα ανά ταξίδι σε σχέση με άλλες εθνικότητες.

Παρόλο που η ισχυροποίηση του δολαρίου κάνει τις διακοπές στην Ευρώπη πιο προσιτές για τους Αμερικανούς, ο οικονομικός και εμπορικός αντίκτυπος των αποφάσεων της Ουάσινγκτον μένει να φανεί. Επιπλέον, μια πιθανή επιβολή δασμών στις εμπορικές συναλλαγές θα μπορούσε να πλήξει την οικονομία της Ευρώπης, επηρεάζοντας και τον τουριστικό τομέα.

Τουριστικές προκρατήσεις και συγκρατημένη αισιοδοξία

Παρά τις ανησυχίες, οι προκρατήσεις για ελληνικούς προορισμούς κινούνται θετικά, με έντονο ενδιαφέρον για δημοφιλείς περιοχές όπως η Ρόδος και η Κρήτη. Οι τιμές στα τουριστικά πακέτα έχουν μειωθεί έως και 20%, γεγονός που ευνοεί τη ζήτηση.

Ωστόσο, ο κ. Χατζής τόνισε ότι το 2025 δεν μπορεί να συγκριθεί με τη χρονιά-ρεκόρ του 2019. Ο πληθωρισμός, αν και αυξάνει τα ονομαστικά έσοδα, δεν συνεπάγεται πραγματική αύξηση κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις, καθώς τα κόστη λειτουργίας συνεχίζουν να αυξάνονται.

Βαρύ φορολογικό φορτίο στα ξενοδοχεία

Ο ξενοδοχειακός κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με διαδοχικές φορολογικές επιβαρύνσεις, οι οποίες εντείνουν την αβεβαιότητα. Ο πρόεδρος της ΠΟΞ έκανε ειδική αναφορά στο «τέλος ανθεκτικότητας», το οποίο αυξήθηκε κατά 50% πριν καν γίνει πλήρης οικονομικός απολογισμός του 2024.

Βασικά ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο:

• Αύξηση του τέλους παρεπιδημούντων στο 0,75%, που οδηγεί σε εισπράξεις 75 εκατ. ευρώ για τους δήμους.
• Έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τη διάθεση των εσόδων από τα τέλη των ξενοδοχείων.
• 300% αύξηση στο τέλος φωτισμού και καθαριότητας, χωρίς αντίστοιχες βελτιώσεις στις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Η Ομοσπονδία ζητά τη σταδιακή κατάργηση του τέλους ανθεκτικότητας από 1/1/2026, επισημαίνοντας ότι οι φυσικές καταστροφές είναι θέμα ολόκληρης της οικονομίας και όχι μόνο του τουρισμού.

Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Ανεξέλεγκτη επέκταση χωρίς ρύθμιση

Η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου για τη βραχυχρόνια μίσθωση συνεχίζει να αποτελεί μεγάλο πρόβλημα. Παρά τις προσπάθειες ελέγχου, η ραγδαία ανάπτυξή της έχει δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό και έχει απορροφήσει μεγάλο ποσοστό των διαθέσιμων ακινήτων, οδηγώντας σε εκτίναξη των ενοικίων.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζή:

• Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν φτάσει να προσφέρουν τιμές αντίστοιχες με αυτές των ξενοδοχείων.
• Σε 8 χρόνια, ο κλάδος αυτός έχει δημιουργήσει όσες κλίνες χρειάστηκαν 100 χρόνια για να αναπτύξουν τα ξενοδοχεία.
• Η οικονομία διαμοιρασμού δεν λειτουργεί πλέον όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί, αλλά έχει εξελιχθεί σε καθαρά επιχειρηματική δραστηριότητα, με μεγάλα οφέλη για λίγους και επιπτώσεις για την αγορά ακινήτων και τον τουρισμό.

Ο πρόεδρος της ΠΟΞ υπογράμμισε ότι πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρος διαχωρισμός μεταξύ φυσικών προσώπων που εκμεταλλεύονται ακίνητα και επιχειρηματικών οντοτήτων, οι οποίες θα πρέπει να λειτουργούν με ίδιους όρους με τα ξενοδοχεία.

Χωρίς σχέδιο ο ελληνικός τουρισμός – Απουσία στρατηγικής

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που ανέδειξε ο κ. Χατζής είναι η έλλειψη συνολικού στρατηγικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη του τουρισμού.

Η απουσία ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού, η άναρχη τουριστική δόμηση και η έλλειψη κανόνων σε κρίσιμες αποφάσεις επηρεάζουν αρνητικά την πορεία του κλάδου.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επένδυση στο Σαρακήνικο της Μήλου, που προκάλεσε αντιδράσεις, αναδεικνύοντας την απουσία κατευθυντήριων γραμμών για την τουριστική ανάπτυξη.

«Ο ελληνικός τουρισμός πορεύεται χωρίς σχέδιο, χωρίς προγραμματισμό και χωρίς ξεκάθαρη κατεύθυνση. Φτάσαμε ως εδώ κάπως… στην τύχη», σχολίασε ο πρόεδρος της ΠΟΞ.

Συμπέρασμα: Ανάγκη για ισορροπημένες πολιτικές

Ο ελληνικός τουρισμός συνεχίζει να αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας, όμως οι προκλήσεις είναι μεγάλες.

Οι φορείς του κλάδου ζητούν:
✔️ Εξορθολογισμό της φορολογίας στον ξενοδοχειακό τομέα.
✔️ Αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
✔️ Διαφάνεια στη διαχείριση των τουριστικών τελών από τους δήμους.
✔️ Στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης για τον τουρισμό, με έμφαση στη βιωσιμότητα και την ισόρροπη ανάπτυξη.

Η τουριστική σεζόν του 2025 προμηνύεται θετική σε αριθμούς, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει, με το μέλλον του κλάδου να εξαρτάται από το εάν και πώς θα επιλυθούν τα διαρθρωτικά του προβλήματα.