Ο πόλεμος στην Ουκρανία συμπληρώνει σήμερα τρία χρόνια, με τις εχθροπραξίες να συνεχίζονται και την προοπτική ειρηνευτικής λύσης να παραμένει αβέβαιη. Παρά τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, οι δύο πλευρές εξακολουθούν να διαφωνούν σε κρίσιμα ζητήματα, με την κυβέρνηση Τραμπ να επιδιώκει την ταχεία λήξη της σύγκρουσης, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέτει όρους που περιπλέκουν τις συνομιλίες.
Μυστικές συνομιλίες ΗΠΑ – Ρωσίας στο Ριάντ
Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, Ρώσοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας σε μια προσπάθεια εξεύρεσης λύσης. Παρά τις διερευνητικές συνομιλίες, το Κρεμλίνο προετοιμάζεται για μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις, με τον Πούτιν να τονίζει ότι «θα χρειαστεί χρόνος» για μια συμφωνία.
Η Ρωσία βλέπει τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ ως διπλωματική νίκη, καθώς σπάει την απομόνωση που είχε επιβληθεί από τη διοίκηση Μπάιντεν. Ωστόσο, δεν φαίνεται διατεθειμένη να δεχθεί κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις, καθώς θεωρεί ότι μια προσωρινή ανακωχή θα επέτρεπε στο Κίεβο να επαναεξοπλιστεί με τη στήριξη της Δύσης.
Οι στρατηγικοί στόχοι της Ρωσίας
Ο Πούτιν απαιτεί:
✔️ Ουδέτερο καθεστώς για την Ουκρανία και την αποτροπή της ένταξής της στο ΝΑΤΟ.
✔️ Περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των στρατευμάτων και των τύπων όπλων που μπορεί να διαθέτει.
✔️ Τερματισμό της συνεργασίας πληροφοριών μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας, η οποία έχει επιτρέψει στο Κίεβο να στοχεύσει κρίσιμες ρωσικές θέσεις.
Η Ρωσία συνεχίζει να κερδίζει έδαφος στην ανατολική Ουκρανία, χρησιμοποιώντας την προέλασή της στο πεδίο της μάχης ως διαπραγματευτικό πλεονέκτημα. Η τακτική αυτή, η οποία είχε εφαρμοστεί στο παρελθόν από τη Μόσχα στη Συρία και τις μεταπολεμικές διαπραγματεύσεις στη Γιάλτα, έχει στόχο να εξαναγκάσει το Κίεβο και τους συμμάχους του να αποδεχθούν δυσμενείς όρους.
Η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ και η πίεση στον Ζελένσκι
Τις τελευταίες ημέρες, η πολιτική των ΗΠΑ φαίνεται να γέρνει υπέρ της Ρωσίας, με τον Ντόναλντ Τραμπ να κατηγορεί τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για την κλιμάκωση του πολέμου, χαρακτηρίζοντάς τον «δικτάτορα».
Αν και ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θεωρεί ανέφικτη την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η ουκρανική κυβέρνηση έχει κατοχυρώσει αυτή τη στρατηγική επιλογή στο σύνταγμά της. Αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο εμπόδιο στις συνομιλίες, καθώς το Κίεβο αρνείται να εγκαταλείψει τον δυτικό του προσανατολισμό.
Οι πιέσεις της Ρωσίας για μια νέα συμφωνία
Η Μόσχα πιθανότατα θα προσπαθήσει να επιβάλει όρους παρόμοιους με αυτούς που είχε διαπραγματευτεί στην Κωνσταντινούπολη στην αρχή του πολέμου:
✔️ Μη εγκατάσταση ξένων στρατευμάτων και εξοπλισμού στο ουκρανικό έδαφος.
✔️ Μείωση της στρατιωτικής ισχύος της Ουκρανίας, με περιορισμούς στον αριθμό των στρατευμάτων, των αρμάτων μάχης και του βεληνεκούς των πυραύλων.
✔️ Αποκλεισμός της συνεργασίας πληροφοριών μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας.
Εάν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, η Ρωσία ενδέχεται να κλιμακώσει την επίθεσή της, προσπαθώντας να εξασφαλίσει μεγαλύτερα εδαφικά κέρδη πριν από την τελική συμφωνία.
Οι επόμενες κινήσεις των ΗΠΑ
Η Ουάσινγκτον έχει ακόμη αρκετά εργαλεία για να πιέσει τη Μόσχα:
✔️ Αυστηροποίηση των κυρώσεων στις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου.
✔️ Αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ο Τραμπ φαίνεται να επιλέγει μια πιο ήπια προσέγγιση, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο συμβιβασμών με το Κρεμλίνο. Παράλληλα, η πρόσφατη σκληρή ρητορική του κατά του Ζελένσκι δείχνει ότι η Ουάσινγκτον ενδέχεται να πιέσει το Κίεβο να αποδεχθεί μια λιγότερο ευνοϊκή συμφωνία.
Ανεξάρτητα από την πορεία των διαπραγματεύσεων, ο Πούτιν δεν δείχνει διατεθειμένος να επιτρέψει στη νέα αμερικανική διοίκηση να «ξεμπερδέψει» γρήγορα με τη Ρωσία και να επικεντρωθεί αποκλειστικά στην Κίνα.
