Ηράκλειο: Περίμενε το ελικόπτερο που δεν ήρθε ποτέ – Πώς «έφυγε» ο Στέλιος Παπαδογιαννάκης – «Στα χαρτιά» ο μηχανισμός εναέριας διάσωσης
Ένα δραματικό χρονικό παραλείψεων και καθυστερήσεων αποκαλύπτεται γύρω από τον θάνατο του 37χρονου Στέλιου Παπαδογιαννάκη, ο οποίος έχασε τη ζωή του μετά από ατύχημα στο φαράγγι του Αμπά, στα Αστερούσια Όρη, την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με αναλυτικό ρεπορτάζ της Καθημερινής, που βασίζεται σε καταγραφές και μαρτυρίες εθελοντών διασωστών, σπηλαιοδιασωστών, έμπειρων ορειβατών και ανθρώπων με εξειδίκευση στις διασχίσεις φαραγγιών, ο 37χρονος παρέμεινε ζωντανός για περισσότερες από 20 ώρες μετά τον τραυματισμό του, χωρίς ωστόσο να πραγματοποιηθεί ποτέ αεροδιακομιδή.
Ο τραυματισμός και οι πρώτες ώρες
Το ατύχημα εκτιμάται ότι συνέβη περίπου στις 13:30 το μεσημέρι της Κυριακής 7 Δεκεμβρίου, κατά τη διάρκεια τεχνικής κατάβασης με σχοινιά στον καταρράκτη του Αμπά. Ο Στέλιος Παπαδογιαννάκης φέρεται να έχασε τον έλεγχο του εξοπλισμού του και να έπεσε από ύψος άνω των πέντε μέτρων, με αποτέλεσμα σοβαρό τραυματισμό.
Αρχικά μεταφέρθηκε από μέλη της ομάδας του, καθώς υπήρχε η εκτίμηση ότι μπορούσε να κινηθεί υποβασταζόμενος. Όταν η κατάστασή του επιδεινώθηκε, τοποθετήθηκε σε φορείο από την ΕΜΑΚ και μεταφέρθηκε σε σημείο που κρίθηκε κατάλληλο για αεροδιακομιδή.
Η αεροδιακομιδή που δεν έγινε ποτέ
Παρά το γεγονός ότι είχε ειδοποιηθεί το ΕΚΑΒ, το ελικόπτερο που επρόκειτο να επιχειρήσει –και θα ερχόταν από τη Λήμνο– δεν έφτασε ποτέ, καθώς παρουσίασε βλάβη κατά τον ανεφοδιασμό του στην Ελευσίνα.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, ο 37χρονος βρισκόταν τοποθετημένος στο φορείο, σκεπασμένος με αλουμινοκουβέρτα, ενώ μέλη της διάσωσης άναβαν φωτιές για να τον κρατήσουν ζεστό. Σύμφωνα με μαρτυρίες, είχε τις αισθήσεις του και μπορούσε να μιλήσει για αρκετές ώρες.
Εναλλακτικές λύσεις και καθυστερήσεις
Η μεταφορά μέσω μονοπατιού αποκλείστηκε λόγω επικινδυνότητας. Σε συνεννόηση με την ΕΜΑΚ αποφασίστηκε τελικά η κάθετη ανάσυρση με σχοινιά, ανατολικά του καταρράκτη. Το αρμάτωμα ολοκληρώθηκε στις 05:20 τα ξημερώματα της Δευτέρας.
Στις 08:30 έφτασε δεύτερο ελικόπτερο τύπου Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας, το οποίο όμως δεν κατάφερε να επιχειρήσει. Περίπου στις 10:30, ο Στέλιος Παπαδογιαννάκης έχασε τις αισθήσεις του και λίγο αργότερα διαπιστώθηκε ο θάνατός του.
«Στα χαρτιά» ο μηχανισμός εναέριας διάσωσης
Στο χρονικό των εθελοντών διασωστών επισημαίνεται ότι δεν έγινε επιτόπια ιατρική εκτίμηση από γιατρό ή παραϊατρικό προσωπικό, ενώ το φορείο της ΕΜΑΚ δεν συνοδευόταν από σανίδα ακινητοποίησης. Μέλος της Πυροσβεστικής φέρεται να υποστήριξε ότι η προσέγγιση γιατρού ήταν επικίνδυνη λόγω των συνθηκών.
Οι συγγενείς του θύματος δηλώνουν ότι ενημερώθηκαν ελλιπώς και μέχρι το επόμενο μεσημέρι πίστευαν ότι ο 37χρονος θα είχε ήδη μεταφερθεί σε νοσοκομείο του Ηρακλείου.
Ο αδελφός του, Δημήτρης Παπαδογιαννάκης, σημειώνει ότι η νεκροψία έδειξε αιμορραγία στον πνεύμονα και αιμάτωμα από κάταγμα στη λεκάνη, τονίζοντας πως μια έγκαιρη αεροδιακομιδή με εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό ίσως να είχε σώσει τη ζωή του.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον Εθνικό Μηχανισμό Εναέριας Διάσωσης, που θεσμοθετήθηκε το 2022 αλλά, όπως επισημαίνεται, παραμένει ουσιαστικά ανενεργός, με τραγικές συνέπειες σε κρίσιμα περιστατικά όπως αυτό.
«Θα ήθελα να αποδοθούν ευθύνες, όπου αυτές αναλογούν», δηλώνει η οικογένεια, την ώρα που το δυστύχημα αναδεικνύει με δραματικό τρόπο τα κενά στην αντιμετώπιση ορεινών και φαραγγιών ατυχημάτων, σε μια χώρα όπου ο φυσικός τουρισμός αυξάνεται, αλλά οι υποδομές διάσωσης παραμένουν ανεπαρκείς.
