Θερμοκήπια νέας γενιάς: Στα 600 εκατ. ευρώ ο πράσινος εκσυγχρονισμός της ελληνικής γεωργίας

Το πρώτο βήμα για τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα, ιδιαιτέρως της φυτικής παραγωγής, αποτελεί το νέο πρόγραμμα ενίσχυσης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών το οποίο ξεκινάει το ερχόμενο καλοκαίρι και συγκεκριμένα στις 23 Ιουνίου.

Η ανθεκτικότητα της αγροτικής παραγωγής συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη σύγχρονων αυτόνομων παραγωγικών μονάδων υπό κάλυψη, όπως τα θερμοκήπια, τα οποία ευνοούνται ιδιαίτερα στη χώρα μας λόγω της γεωγραφικής της θέσης και του εύκρατου μεσογειακού κλίματος.

Η διασφάλιση της βιωσιμότητας των φυσικών πόρων καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική, δεδομένων των αυξανόμενων κινδύνων που προκαλούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα της κλιματικής κρίσης.

Παράλληλα, η εξασφάλιση των αναγκαίων κεφαλαίων στον αγροτικό τομέα αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ενίσχυση της παραγωγικής δραστηριότητας.

Ο εκσυγχρονισμός της αγροτικής παραγωγής έχει ως βασικούς στόχους την αύξηση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, προκειμένου να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις των καταναλωτών για ασφαλή, υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας τρόφιμα.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική παρέμβαση, με δημόσια δαπάνη 150 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία αναμένεται – με την ιδιωτική συμμετοχή και την υπερδέσμευση – να κινητοποιήσει συνολικούς πόρους ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ, σε όλη τη χώρα.

“Η ελληνική γεωργία βρίσκεται σε ένα ιστορικό μεταίχμιο. Από τη μια, οι προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, του αυξημένου κόστους παραγωγής και της παγκόσμιας αβεβαιότητας. Από την άλλη, οι τεράστιες δυνατότητες του τόπου μας για παραγωγή μοναδικών σε ποιότητα προϊόντων και η δύναμη της ψυχής των ανθρώπων της γης. Το μέλλον ανήκει σε ένα νέο, βιώσιμο και καινοτόμο μοντέλο παραγωγής, το οποίο θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής. Και γι’ αυτό το μέλλον απαιτούνται αποφάσεις, πολιτική βούληση και συγκεκριμένες επιλογές” είπε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας και συμπλήρωσε “πρόσφατα υπογράψαμε το πρόγραμμα για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, το οποίο αποτελεί μια εθνική επιλογή. Είναι το σύμβολο μιας νέας αντίληψης για την παραγωγή: που σέβεται το περιβάλλον, ενσωματώνει την τεχνολογία, στηρίζει τον παραγωγό, χτίζει προοπτική στην ύπαιθρο. Δεν αρκεί να λέμε ότι θέλουμε μια Ελλάδα που παράγει. Πρέπει να την οικοδομήσουμε, βήμα-βήμα. Η κυβέρνησή του Κυριάκου Μητσοτάκη αποδεικνύει στην πράξη ότι διαθέτει σχέδιο, πυξίδα και αποφασιστικότητα. Με πράξεις, όχι με λόγια. Για έναν πρωτογενή τομέα που δεν ακολουθεί απλώς τις εξελίξεις – τις διαμορφώνει. Για μια Ελλάδα που δεν φοβάται το αύριο. Το σχεδιάζει, το τολμά και το διεκδικεί”.

“Στρατηγική επιλογή μας αποτελεί εδώ και χρόνια η στήριξη του αγροδιατροφικού τομέα, καθώς στην Πειραιώς οραματιζόμαστε έναν πρωτογενή τομέα, που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα των φυσικών πόρων και θα μας προσφέρει υψηλής ποιότητας και ασφάλειας προϊόντα. Δεδομένης της κλιματικής κρίσης πιστεύουμε ότι ο εκσυγχρονισμός του αγροδιατροφικού τομέα αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ. Στο πλαίσιο αυτό, η Πειραιώς δημιούργησε προ τριετίας το Κέντρο Αριστείας, που εξειδικεύεται στη μελέτη και την υλοποίηση νευραλγικών έργων του κλάδου της Αγροδιατροφής, και το οποίο έφερε στην επιφάνεια την αναγκαιότητα της χώρας μας να πολλαπλασιάσει, και βέβαια να αναβαθμίσει, τα περίπου 8.500 θερμοκήπια που παράγουν γεωργικά προϊόντα” δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γενικός Διευθυντής Αγροτικής Τραπεζικής, της Τράπεζας Πειραιώς, Αλκιβιάδης Αλεξάνδρου.

Συνέχισε λέγοντας ότι “ανταποκρινόμαστε στην πρόσκληση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για επενδύσεις συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ σε σύγχρονα θερμοκήπια, ποσό που αποτελεί μέρος των αναγγελθέντων από την κυβέρνηση 600 εκατ. ευρώ. Κι ερχόμαστε να στηρίξουμε τους παραγωγούς, τα συλλογικά σχήματα και τα νομικά πρόσωπα τόσο με την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών όσο και με τη χρηματοδοτική στήριξη της επένδυσής τους. Υλοποιούμε ένα ολιστικό σχέδιο στήριξης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, μέσα σε ένα προστατευμένο και ελεγχόμενο περιβάλλον, που δημιουργεί μειωμένο κόστος παραγωγής και υψηλότερη παραγωγικότητα”.

Σύμφωνα με τον κ. Αλεξάνδρου “η Πειραιώς παρέχει διπλή στήριξη: με δάνειο προεξόφλησης του 100% της επιχορήγησης που αποπληρώνεται με την καταβολή της και με μακροπρόθεσμο δανεισμό ανάλογα με τη φύση της επένδυσης. Στόχος μας είναι η άμεση έναρξη και ολοκλήρωση του έργου, προκειμένου ο αγρότης-επενδυτής να αποκομίσει όσο το δυνατόν πιο σύντομα τα οφέλη της επένδυσής του και να διασφαλιστεί η επισιτιστική επάρκεια της χώρας. Τα οφέλη είναι σημαντικά για την τοπική και την εθνική οικονομία, και συμβάλλουν στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας”.

Το πρόγραμμα
Οι αιτήσεις θα γίνονται δεκτές έως και τις 26 Αυγούστου με τον προϋπολογισμό του κάθε επενδυτικού σχεδίου να ανέρχεται μεταξύ 30.000-1.000.000 ευρώ.

Το ποσοστό της Επιχορήγησης ορίζεται ως:

60% – Εξοπλισμός τεχνολογίας αιχμής εντός των επιλέξιμων κατασκευών, Συστήματα υδροπονίας, αεροπονίας, Αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκινούμενα μηχανήματα (ελκυστήρες, μηχανές συλλογής κ.λπ.)

50% – σε όλες τις επιλέξιμες δαπάνες εκτός των παραπάνω

Επιπλέον των ανωτέρω

+10% μέγιστο 70% – Γεωργοί νεαρής ηλικίας ανεξαρτήτως χωροθέτησης έδρας εκμετάλλευσης

+10% μέγιστο 70% – Δικαιούχοι με έδρα στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους

+10% μέγιστο 65% – Δικαιούχοι με έδρα σε Θεσσαλία, ΠΕ Έβρου και Δήμο Δομοκού

+10% μέγιστο 65% – Δικαιούχοι με έδρα σε ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (αφορά ΠΕ Δυτικής Μακεδονίας, δηλαδή Κοζάνη και Φλώρινα,

καθώς και Αρκαδία, όπου προβλέπεται απόσυρση λιγνιτικών μονάδων.

Δικαιούχοι είναι:

Φυσικά πρόσωπα: έως 63 ετών, έχουν υποβάλλει ΟΣΔΕ 2024 και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών ως επαγγελματίες αγρότες, ως νεοεισερχόμενοι επαγγελματίες αγρότες ή ως κάτοχοι αγροτικής εκμετάλλευσης.
Νομικά πρόσωπα: έχουν στο καταστατικό τους ως δραστηριότητα την άσκηση της γεωργίας, έχουν διάρκεια έως 31.12.2035 & 5 έτη μετά την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου και είναι επιλέξιμοι όσοι συστήσουν ΝΠ που πληροί τις προϋποθέσεις πριν την υποβολή της αίτησης.
Συλλογικά σχήματα: εγγεγραμμένα και ενήμερα στο μητρώο, διακριτή λογιστική διαχείριση και κατά τις 3 προηγούμενες χρήσεις με κερδοφόρο μέσο όρο αποτελεσμάτων προ φόρων και αποσβέσεων και μέσο κύκλο εργασιών και Euro60.000 (εξαιρουμένων των νεοσύστατων). Επιλέξιμες είναι οι εξής δαπάνες: *Θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις με συστήματα υδροπονίας/αεροπονίας
Συμβατικές θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις
Δικτυοκήπια
Εγκαταστάσεις τύπου ΤΟΛ για κάλυψη καλλιεργειών
Θάλαμοι καλλιέργειας κλειστού τύπου κιβωτίου ISO 668
Κλειστοί θάλαμοι μανιταριών. Μερικές ενδεικτικές επιλέξιμες επενδύσεις είναι:
Ανέγερση, επέκταση και εκσυγχρονισμός γεωργικών κατασκευών (κλασικά θερμοκήπια στο έδαφος, υδροπονικά θερμοκήπια, δικτυοκήπια, εγκαταστάσεις τύπου υψηλού ΤΟΛ για κάλυψη καλλιεργειών, κλειστοί θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών, θάλαμοι καλλιέργειας κλειστού τύπου κιβωτίου ISO 668) με εφαρμογή της ΥΑ 2243
Επενδύσεις που συμβάλλουν στην αξιοποίηση ΑΠΕ (αγροβολταϊκά, φωτοβολταϊκά, κ.λπ.)
Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση πολυετών φυτειών
Αγορά καινούργιου αυτοκινήτου με ψυκτικό θάλαμο για την εξυπηρέτηση εκμετάλλευσης παραγωγής ανθέων
Γενικές δαπάνες, στις οποίες περιλαμβάνεται κάθε δαπάνη λήψης υπηρεσιών που συνδέονται με το σχέδιο
Μηχανολογικός εξοπλισμός
υδροπονικά συστήματα, εξοπλισμός θέρμανσης, κουρτίνες, συστήματα θέρμανσης και ψύξης, κ.λπ.
γεωργικοί ελκυστήρες των κατηγοριών Τ2 και Τ4.1 (<70hp)
φυτικής παραγωγής που χρησιμοποιείται αποκλειστικά εντός των θερμοκηπίων όπως μηχανήματα κατεργασίας εδάφους, λιπασματοδιανομείς, ψεκαστικά μηχανήματα, συλλεκτικές μηχανές και εξοπλισμός συλλογής, κλαδευτικά αναρτώμενα και συρόμενα, εξαρτήματα ελκυστήρων αναρτώμενα
Αγορά γης (μέχρι 10% των συνολικών επιλέξιμων δαπανών) και κατασκευές για την εξυπηρέτηση των θερμοκηπίων ([αποθήκες, ψυγεία, διαλογητήρια] <800 τμ, ομβροδεξαμενές, οικίσκοι φιλοξενίας <60 τμ). Στην έκτη θέση η Ελλάδα σε θερμοκηπιακές εκμεταλλεύσεις Σε σύνολο Ευρωπαϊκής Ένωσης οι εκμεταλλεύσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας ανέρχονται σε 167.570 και αναπτύσσονται σε 1,4 εκατ. στρέμματα. Η χώρα μας καταλαμβάνει την έκτη θέση στη σχετική λίστα με 8.319 εκμεταλλεύσεις σε 48.720 στρέμματα. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Ιταλία με συνολικά 28.720 εκμεταλλεύσεις και εκτάσεις που φτάνουν τα 389.100 στρέμματα, ακολουθεί η Ισπανία με 21.860 εκμεταλλεύσεις και 452.000 στρέμματα. Την πρώτη τριάδα ολοκληρώνει η Ρουμανία με 19.570 εκμεταλλεύσεις σε 33.000 στρέμματα. Αξίζει να σημειωθεί πάντως, ότι η γειτονική Τουρκία έχει θερμοκηπιακές εκμεταλλεύσεις οι οποίες επεκτείνονται σε μια έκταση 750.000 στρεμμάτων, περισσότερο από το ½ της συνολικής ευρωπαϊκής έκτασης θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων. Σημειώνεται τέλος ότι στην ελληνική επικράτεια, τη μερίδα του λέοντος κατέχει το νησί της Κρήτης με συνολικά 2.932 εκμεταλλεύσεις σε 15.509 στρέμματα. Ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με 1.470 εκμεταλλεύσεις σε 5.333 στρέμματα και η Δυτική Ελλάδα με 774 εκμεταλλεύσεις σε 15.627 στρέμματα.